Op donderdag 23 april jl. heeft het VNG (hoofd)bestuur besloten om het advies van het Expertise team onderwijshuisvesting over te nemen en de VNG-organisatie op te dragen de uitvoering ervan ter hand te nemen. Dit nadat eerder de commissie Zorg, Jeugd en onderwijs zich al achter dit advies heeft geschaard.
De LVO heeft via de ambtelijke lijn van de gemeente Ede, samen met de collega’s uit de gemeente Den Haag en de gemeente Heerhugowaard (motie) bijgedragen aan dit onderzoek. Als LVO hebben we de cijfers nader bestudeerd en wij kunnen voor onze leden deze presenteren, toelichten en van commentaar voorzien.
Het advies van het expertiseteam wijst op een aantal tekorten in de uitgangspunten van het bekostigingsstelsel van het Gemeentefonds (AUGF). Het advies laat zien dat, de (bijna) gelijkblijvende inkomsten aan de ene kant en de gewijzigde kwaliteitseisen (hogere bouwbesluit-eisen) tussen 2009 en 2015 en de gestegen bouwkosten ertoe hebben geleid dat de vernieuwing van de onderwijsaccommodaties is afgenomen. De zogeheten BUMA-korting van 256 miljoen euro. heeft daarbij nog geleid tot een daling van de inkomsten voor onderwijshuisvesting. De vernieuwing van de onderwijsgebouwen vindt op dit moment ongeveer één keer in de 75 jaar plaats. De bekostiging van rijkswege gaat uit van een levensduur van 60 jaar.
Op grond van de rapportage van Arcadis en de routekaart van PO/VO (opgesteld door HEVO) wordt vastgesteld welke middelen nodig zijn om zowel de ambities van het Klimaatakkoord, als de kwaliteitsverbeteringen voor de onderwijsgebouwen te behalen. Op die grond claimt de VNG bij het Rijk circa 21 miljard euro in de komende 30 jaar. Dit om zowel de kwaliteit van de onderwijsaccommodaties (voornamelijk binnenklimaat) te kunnen verbeteren als om de ambities/doelstellingen van het Klimaatakkoord waar te kunnen maken waar het om de onderwijshuisvesting gaat.
Gemeenten kunnen met de middelen die zij nu ontvangen geen extra inspanningen verrichten. De VNG draagt uit dat gemeenten zich alleen dán voor het behalen van klimaat- en/of kwaliteitsdoelstellingen in de onderwijshuisvesting verantwoordelijk kunnen maken als de daarvoor benodigde extra middelen beschikbaar komen. Mochten er als gevolg van de huidige coronacrises en de economische gevolgen daarvan minder middelen beschikbaar komen, dan is de enige logische reactie dat er een verlaging van de ambities op dit dossier plaats heeft. Op basis van deze claim zou een de structurele verhoging in de AUGF nodig zijn die ligt tussen minimaal 492 miljoen en maximaal 1,1 miljard euro.
Het advies ‘Scholen bouwen in een gezond klimaat’ van het expertiseteam kun je hier inzien en de VNG-routekaart maatschappelijke vastgoed kun je hier downloaden. Daarnaast hebben wij de onderliggende rapportage van Arcadis op onze website staan.